Wagi apteczne
Mało kto wyobraża sobie funkcjonowanie aptecznej receptury bez udziału wag elektronicznych. Sprawne i dobrej jakości wagi to gwarancja odważania odpowiedniej ilości substancji i składników dodatkowych, niezbędnych do wykonania danego leku magistralnego.
W aptekach wyróżniamy tzw. wagi proszkowe (o większej dokładności) i wagi do ważenia podłoży czy płynów (o większej masie dopuszczalnej). Bez względu jednak na to, z jakim rodzajem wagi mamy do czynienia, dbałość o jej czystość to podstawa poprawnych pomiarów. Dlatego też należy bezwzględnie utrzymywać w czystości szalkę, na której odważa się niezbędne substancje. Trzeba przy tym pamiętać, aby czyszczenia czy też zdejmowania szalki dokonywać zawsze przy wyłączonej wadze – aby nie narazić jej na usterkę.
Ważne jest także, aby nie przekraczać maksymalnej, dopuszczonej dla danego urządzenia wagi odważanych substancji, gdyż może to skutkować uszkodzeniem i koniecznością serwisowania.
Czytaj również: Jak dbać o apteczne wagi?
W celu zapewnienia wysokiej jakości ważenia i możliwości użytkowania wagi przez dłuższy czas należy bezwzględnie pamiętać o obowiązkowej legalizacji wagi. Legalizacja to nic innego jak oficjalne potwierdzenie, że dokładność pomiarów konkretnego urządzenia mieści się w granicach i normach przewidzianych przez przepisy prawa i deklaracje producenta. Legalizacji dokonuje zwykle Urząd Miar bądź certyfikowany przez niego producent. Legalizacji dokonuje się co 2 lata kalendarzowe, licząc od 1 dnia miesiąca, w którym dokonano poprzedniej legalizacji wagi.
Poza legalizacją procesem zwiększającym jakość i sprawność urządzenia jest jego kalibracja. Większość wag posiada już zautomatyzowane, wewnętrzne mechanizmy kalibracyjne. Oznacza to, że po upływie określonego czasu pracy, po każdorazowym włączeniu lub też w momencie wykrycia przez wagę zmiany temperatury system automatycznie dokonuje kalibracji. Ma to na celu dbanie o dokładność przeprowadzanych pomiarów.
Unguator apteczny
Unguator apteczny to nazwa zastrzeżona dla miksera/mieszadła aptecznego Gako. Mieszadła elektroniczne to obecnie nierzadko podstawowe wyposażenie każdej receptury, bez których większość farmaceutów nie wyobraża sobie już wykonywania takich postaci leków, jak chociażby maści. Dlatego też dbałość o stan urządzenia wydaje się być niezwykle istotna z punktu widzenia sprawnego funkcjonowania receptury.
W jaki sposób można zatem mieć wpływ na stan i jakość Unguatora, aby mógł on służyć przez długie lata? Bez wątpienia podstawą tego typu zabiegów jest stosowanie oryginalnych elementów, takich jak chociażby pojemniki na maści. W przypadku Unguatora Gako najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie pojemników przypisanych bezpośrednio do systemu Gako. Posiadają one odpowiednie parametry, takie jak chociażby wymiary czy poziom szczelności, co gwarantuje bezpieczeństwo podczas przygotowywania danego produktu. Co więcej – tuby systemu Gako posiadają specjalne znaczniki, który wyznaczają poziom, jaki dany pojemnik ma zachować po umiejscowieniu go w Unguatorze. Stosowanie oryginalnych pojemników do systemu Gako to zatem bezpieczeństwo i wygoda, zarówno dla farmaceuty wykonującego lek, jak i później dla pacjenta go stosującego.
Sprawdź także: Czy współczesna apteka może funkcjonować bez Unguatora?
W jaki sposób jeszcze możemy zadbać o Unguator?
Mieszadła
Kolejną praktyczną wskazówką, zwiększającą żywotność stosowanych w recepturze urządzeń jest bez wątpienia rekomendacja stosowania odrębnych mieszadeł do tzw. leków/substancji barwiących. Wśród takich są m.in. produkty zawierające ichtiol czy chociażby azotan srebra. Stosowanie zabarwionych mieszadeł do wszystkich przygotowywanych leków może skutkować ich niepotrzebnym zabarwieniem, co zaniepokoi zarówno farmaceutę, jak i samego pacjenta. Wyodrębnienie osobnych mieszadeł do substancji barwiących sprawia, że pozostałe odznaczają się standardowym, białym kolorem i mogą służyć przez kolejne miesiące i lata przy wykonywaniu leków magistralnych.
W kontekście Unguatora Gako warto wybrać mieszadła jednorazowe. Nie trzeba wówczas martwić się o możliwość zabarwienia czy też błędnego zastosowania mieszadła przeznaczonego wcześniej do leków barwiących przy wykonywaniu standardowych receptur. Mieszadła jednorazowe Gako posiadają dodatkowo zwiększoną ilość łopatek, co zapewnia efektywniejsze mieszanie substancji. Dodatkowo idealnie pasują one do Unguatora Gako i do obecnej w tym urządzeniu szybkozłączki, co pozwala na zachowanie bezpieczeństwa podczas mieszania, poprzez stosowanie oryginalnych i pasujących do siebie elementów.
Technika użytkowania
Bardzo ważna jest także technika użytkowania Unguatora, zwłaszcza rozpoczynanie procesu mieszania. W przypadku podłoży o twardej konsystencji zaleca się, aby mieszadło „rozpędzać” powoli. Pozwoli to uniknąć uszkodzenia zarówno samego mieszadła, jak i urządzenia. Zbyt szybki rozruch mieszadła w kontekście twardego podłoża może skończyć się jego pęknięciem i koniecznością utylizacji samego leku. Inteligentne rozwiązanie zastosowano w Unguatorach Gako. Posiadają one tzw. miękki start. Polega to na tym, że silnik Unguatora rozpoczyna pracę z prędkością poniżej tej, jaka została ustawiona przez farmaceutę obsługującego urządzenie. Tego typu mechanizmy zwiększają bezpieczeństwo pracy i tym samym wydłużają żywotność przyrządów, jak i samego Unguatora.
Osobny artykuł: Lekobazy Galfarm – podłoża szyte na miarę
Jak widać Unguator i pozostałe elementy systemu Gako posiadają szereg rozwiązań, mających na celu zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i jakości pracy, przyczyniając się do tego, że wykorzystywane w warunkach receptury aptecznej urządzenia i przyrządy będą mogły służyć przez długi czas. Warto mieć to na uwadze planując pracę na recepturze.
Literatura:
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 września 2002 r. w sprawie szczegółowych wymogów, jakim powinien odpowiadać lokal apteki.
- Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 22 marca 2019 r. w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych.
- Praktyczna instrukcja użycia unguatora, Łukasz Ejsmont, Farmakognozja online.
- Doskonalenie metod sporządzania leku recepturowego, Aldona Maciejewska, Krzysztof Niwiński, Bartosz Jaworski, Renata Jachowicz, Farm Pol, 2017, 73(12): 746-753.
- https://galfarm.pl/gako-unguator/.
