Dlaczego krople do oczu muszą być jałowe?

Jałowość kropli zapewnia o braku drobnoustrojów, których obecność może spowodować powikłania i trwałe uszkodzenie oka. Jest to warunek konieczny dla tego typu preparatów. Jałowość kropli do oczu gwarantuje sposób ich sporządzania. W celu utrzymania jałowego środowiska niezbędny jest dodatek konserwantów. W przypadku kropli, które mają być stosowane na oko zranione lub po zabiegu chirurgicznym nie można użyć wspomnianych substancji. W tej sytuacji należy wydawać je w odpowiednich jednodawkowych opakowaniach chroniących od zanieczyszczeń.

Sprawdź: Vademecum

Przygotowanie do wykonania preparatu jałowego

Przygotowując preparaty jałowe należy zwrócić uwagę na wszystkie czynniki, które mogą stać się źródłem zanieczyszczenia, tj.: pomieszczenia do pracy, powietrze, pracownicy, aparatura, utensylia, opakowania, substancje lecznicze i pomocnicze oraz rozpuszczalniki. Przed rozpoczęciem pracy należy zdezynfekować wszystkie używane powierzchnie i stosowane urządzenia. Powietrze powinno być oczyszczane za pomocą filtrów HEPA. Wszelkie materiały, opakowania, utensylia, a także roztwory i podłoża powinny być wyjałowione. Pracownik powinien być ubrany w jednorazową odzież ochronną: kombinezon, ochraniacze na buty, maseczkę, czepek oraz rękawice nałożone na wcześniej umyte dłonie. Osoba wykonująca lek jałowy nie może posiadać biżuterii i makijażu.

Czytaj również: Aseptyka i jałowość leków

Metody wyjaławiana kropli ocznych

Wykonywanie preparatów w warunkach jałowych polega na wprowadzeniu substancji leczniczych i pomocniczych do jałowego rozpuszczalnika lub podłoża, kolejno wyjałowieniu i umieszczeniu w jałowych opakowaniach końcowych.

Zalecane metody wyjaławiania kropli do oczu:

• termiczne – odbywa się w opakowaniu końcowym, w temperaturze 120°C przez 20 min,
• przez sączenie – jednorodny roztwór przesącza się przez filtry membranowe o średnicy 0,22 µm dozując preparat do pojemników (nie sączymy roztworów koloidalnych, zawiesin i preparatów półstałych).

Utrzymanie jałowości

Dodatek środków konserwujących do kropli zapewnia jałowość preparatu w czasie stosowania go przez pacjenta. Konserwanty stosuje się dla leków dozowanych do pojemników wielodawkowych (buteleczka z zakraplaczem). W tym celu stosuje się następujące mieszaniny roztworów substancji:

Do każdej substancji leczniczej przypisany jest odpowiedni środek konserwujący. By ułatwić stosowanie konserwantów sporządza się ich roztwory pomocnicze zwykle w stężeniu 100-krotnie wyższym niż jest wymagane w gotowym preparacie.

Jałowe krople do oczu od momentu wykonania nieotwierane są ważne miesiąc. Po otwarciu krople konserwowane ważne są przez 10 dni, natomiast krople bez substancji konserwujących 24 godziny.

Literatura:

1. Receptura apteczna, red. R. Jachowicz, PZWL, Warszawa, 2015.
2. Farmacja Praktyczna, red. R. Jachowicz, PZWL, Warszawa, 2017.