Krople do oczu z insuliną

Insulina to hormon produkowany przez komórki β wysp trzustki. Kojarzona jest głównie z terapią cukrzycy typu I lub II. Okazuje się jednak, że może ona być stosowana w leczeniu jaskry i uszkodzeń rogówki u pacjentów niereagujących na inne leczenie.
Krople do oczu z insuliną są stosowane off-label w leczeniu jaskry oraz terapii uszkodzeń i owrzodzeń rogówki (fot. Shutterstock).

Krople do oczu z insuliną u pacjentów z uszkodzeniem rogówki

Wśród pacjentów z uszkodzeniem lub owrzodzeniem rogówki, którzy nie reagowali na leczenie lub przeszczep rogówki, przeprowadzono badania nad skutecznością stosowania kropli z insuliną. Opisano przypadek pacjenta, u którego po chemicznym urazie (wylanie się zawartości akumulatora samochodowego) doszło do silnego uszkodzenia rogówki, które nie reagowało na leczenie chirurgiczne i farmakologiczne. Po 4 latach bezskutecznej terapii pacjentowi podano krople z insuliną w dawce 50 j.m./ml. W wyniku terapii nabłonek rogówki uległ regeneracji.

Podobne sukcesy w farmakoterapii obserwowano u pacjentów chorujących na cukrzycę z owrzodzeniem rogówki oraz u pacjentów walczących z neurotroficznym zapaleniem rogówki. W tym przypadku w badaniu wzięło udział 6 pacjentów (w wieku od 2 do 73 lat) i u wszystkich nastąpiła znacząca poprawa w stanie rogówki. Za mechanizm działania miejscowego insuliny uznano fakt, że sprzyja ona odbudowie nerwów rogówkowych i migracji komórek nabłonka, co przyspiesza gojenie się ran. Całkowita odbudowa nabłonka możliwa jest również dzięki insulinopodobnemu czynnikowi wzrostu 1 (IGF-1), który jest ważnym modulatorem procesu gojenia.

Czytaj również: Krople oczne z acetylocysteiną

Insulina w leczeniu jaskry

Jaskra to choroba oczu, która nieleczona prowadzi do postępującego i nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego i komórek zwojowych siatkówki. Szacuje się, że cierpi na nią nawet 70 milionów ludzi, z czego ok. 6 milionów utraciło wzrok. Choroba ta występuje w dwóch podtypach – z otwartym lub zamkniętym kątem przesączania.

Krople insulinowe znalazły zastosowanie w terapii jaskry z otwartym kątem przesączania. Patogeneza choroby związana jest ze zbyt wysokim ciśnieniem wewnątrzgałkowym pomimo łatwego odpływu płynu i szerokiego kąta przesączania. Przyczyną może być tu zbyt duża produkcja cieczy w oku. W wyniku działania wysokiego ciśnienia dochodzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego.

Dodatkowo insulina może przenikać przez barierę krew-mózg i wpływać na pracę ośrodkowego układu nerwowego. Dzięki temu możliwa jest regeneracja dendrytów nerwu wzrokowego i tym samym poprawa jego funkcjonowania. Zależna od insuliny aktywacja układu mTORC1 jest niezbędna, aby powstały nowe rozgałęzienia dendrytów. Natomiast kinaza mTOR1 reguluje proces wzrostu i proliferacji komórek.

Badania potwierdziły, że miejscowe podawanie kropli z insuliną jest bezpieczne i może znacznie poprawić widzenie u chorego na jaskrę. Niestety, mimo to terapia ta nie jest refundowana w Polsce.

Sprawdź także: Wycena leku recepturowego – najczęściej popełniane błędy

Krople do oczu z insuliną – przykład recepty

Ponieważ na rynku brak jest gotowych kropli ocznych z insuliną, farmaceuta może natrafić na lek recepturowy do wykonania z tym składnikiem.

Recepta może wyglądać na przykład tak:

Rp.

Insulini humulin R      10 j.m.

0,9% NaCl                  ad 10,0

M.f. gutt. opht.

D.S. 3×1 kropla do obu oczu

Osobny artykuł: Maści z insuliną – czy znajdują zastosowanie?

Bibliografia:

  1. Serrano-Giménez, R., Contreras-Macías, E., García-Bernal, A., & Fobelo-Lozano, M. J. (2020). Insulin eye drops for treating corneal ulcer in a non-diabetic patient: regarding a case. Farmacia Hospitalaria: Organo Oficial de Expresion Cientifica de la Sociedad Espanola de Farmacia Hospitalaria44(6), 297-299. http://www.aulamedica.es/fh/pdf/11521.pdf
  2. Agostinone, J., Alarcon-Martinez, L., Gamlin, C., Yu, W. Q., Wong, R. O., & Di Polo, A. (2018). Insulin signalling promotes dendrite and synapse regeneration and restores circuit function after axonal injury. Brain141(7), 1963-1980. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6022605/pdf/awy142.pdf
  3. Wang, A. L., Weinlander, E., Metcalf, B. M., Barney, N. P., Gamm, D. M., Nehls, S. M., & Struck, M. C. (2017). The use of topical insulin to treat refractory neurotrophic corneal ulcers. Cornea36(11), 1426. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28742619/
  4. https://podyplomie.pl/okulistyka/26671,jaskra
logo