Leki recepturowe stosowane do oczu

Wykonywane w aptece leki recepturowe do oczu obejmują: krople, płyny oraz maści. Jest to specyficzna grupa preparatów, gdyż muszą być sporządzane w jałowych warunkach, pod lożą z laminarnym przepływem powietrza. Pora przypomnieć recepty zawierające leki stosowane do oczu…
Maści aplikowane do oczu muszą spełniać wymóg jałowości (fot. Shutterstock).

Guttae ophthalmicae, czyli krople do oczu…

Stanowią najpowszechniejszy rodzaj leków recepturowych stosowanych do oczu. Są to jałowe, roztwory wodne lub olejowe roztwory lub rzadziej zawiesiny zawierające jedną bądź kilka substancji czynnych. Przeznaczone do wkraplania do worka spojówkowego lub na rogówkę. Mogą zawierać dodatek substancji pomocniczych, których dobór uzależniony jest od właściwości substancji leczniczej oraz użytego rozpuszczalnika.

Wśród wymagań jakie stawiane są kroplom do oczu można wymienić:

  • Jałowość,
  • Uzyskanie ciśnienia osmotycznego zbliżonego do ciśnienia osmotycznego płynu łzowego,
  • Odczyn zbliżony do odczynu płynu łzowego, który zapewnia odpowiednią dostępność biologiczną oraz trwałość,
  • Brak zanieczyszczeń mechanicznych,
  • W przypadku zawiesin, wielkość 90 % cząstek nie większych niż 20 µm.

Stosowane substancje lecznicze charakteryzują się działaniem przeciwbakteryjnym, wykorzystywanych w celu ułatwienia badań dna oka, leczeniu jaskry i zaćmy, zespołu suchego oka czy chorób oczu wywołanych alergiami.  W zależności od nich należy dobierać odpowiednie roztwory izotonizujące, buforujące a także substancje konserwujące.

 Osobny artykuł: Leki recepturowe stosowane w chorobach jamy ustnej

Przykłady recept:

Rp.
0,5% Sol. Atropini  5,0
D.S. Krople do oczu

 

Rp.
Zinci Sulf.  0,01
Cocaini0,02
Acidi borici  0,20
Aq. Dest.10,00
M.D.S. 3 razy dziennie do oczu 

 

Rp.
Pilocarpini hydrochloridi0,20
Aquae ad 10,0
M.f. guttae ophthalmicae
D.S. Wkraplać 3 razy dziennie po 2 krople do oczu

 

Rp.
Sulfacetamidi natrici1,0
Aquae   ad 10,0
D.S. Krople do oczu 

 

Rp.
2% Sol. Acidi borici10,0
M.f. guttae ophthalmicae

 

Rp.
Argenti colloidalis  0,2
Aquae ad 10,0
M.f. guttae ophthalmicae
D.S. Wiadomo

 

Rp.
Targesini  0,3
Aquae ad 10,0
M.f. guttae ophthalmicae

 

Rp.
Hydrocortisoni   0,1
Aquae ad 10,0
M.f. guttae ophthalmicae

 

Rp.
Kalii iodidi 0,2
Aquae ad 10,0
M.f. guttae ophthalmicae

 

Rp.
Zinci sulfatis0,03
Tetracaini hydrochloridi0,02
Acidi borici  0,20
Aquae10,00
M.f. guttae ophthalmicae 
D.S. Wiadomo 

 

Rp.
0,75% Metronidazoli10,0
M.f. guttae ophthalmicae

 

Rp.
30% Sol. Glyceroli  10,0
M.f. guttae ophthalmicae
D.S. Krople do oczu

 

Sprawdź także:

Inne leki recepturowe stosowane do oczu

Wśród innych preparatów stosowanych w schorzeniach oczu wyróżniamy płyny do oczu i maści. Pierwsze z nich stosuje się w celu usunięcia ciała stałego z oka lub do nasycenia opatrunków. Maści to jałowe, półstałe leki nanoszone na brzegi powiek oraz umieszczane w worku spojówkowym. Powyższa postać leku zapewnia wydłużony czas kontaktu substancji leczniczej z powierzchnią gałki ocznej. Muszą spełniać wymogi jałowości, nie mogą zawierać cząstek nierozpuszczalnych, posiadać odpowiednie właściwości reologiczne oraz nie wykazywać  działania drażniącego.

Farmakopea zaleca następujący skład podłoża do maści ocznych:

Paraffinum liquidum10cz.
Lanolinum anhydricum 10cz.
Vaselinum album80cz.

Przykłady recept:

Rp.
Sol. Natrii chloridi isot.200,0
D.S. Płyn do przemywania oczu

 

Rp.
Acidi borici 6,0
Aquae ad 200,0
M.f.solutio
D.S. Płyn do przemywania powiek

  

Rp.
Atropini sulfatis 0,1
Vehiculi ad 10,0
D.S. Maść do oczu

 

Rp.
1% Ung. Pilocarpini hydrochloridi 10,0
D.S. Maść do oczu

 

Rp.
Hydrocortisoni  0,05
Eucerini   2,0
Vaselini albi 10,0
M.f.ung
D.S. Maść do oczu 

 

Rp.
Metronidazoli0,25
Glyceroli1,0
Vaseliniad 10,0
M.f.ung
D.S. Maść do oczu 

Osobny artykuł: Leki recepturowe stosowane w leczeniu kaszlu

Bibliografia:

  1. Jachowicz R., Receptura apteczna, 2015, PZWL, Warszawa.
  2. Krówczyński L., Ćwiczenia z receptury, 2000, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  3. Rutter P. (2018), Opieka farmaceutyczna, Edra Urban&Partner, Wrocław.
  4. https://receptura.pl/vademecum/krople-do-oczu/ (dostęp 29.05.2019).
logo