Leki recepturowe stosowane w chorobach serca

W dzisiejszych czasach choroby układu sercowo-naczyniowego są jedną z najczęstszych przyczyn przedwczesnej śmierci. Szacuje się, że w Europie ok 40% ogólnej liczby zgonów obserwowanych wśród osób poniżej 75 roku życia, powiązanych jest z niedomogami tego układu.

Leczenie tego typu schorzeń jest wielopłaszczyznowe, a jednym z podstawowych jego elementów jest zmiana nawyków i farmakoterapia. Leczenie schorzeń układu sercowo-naczyniowego można wspomagać preparatami recepturowymi wykonywanymi w aptece. W dzisiejszym artykule, zapraszamy Państwa do świata recepturowych leków stosowanych u pacjentów borykających się z chorobami serca [1].

Osobny artykuł: Leki recepturowe stosowane w leczeniu kaszlu

Czym są choroby serca? Kogo dotyczą?

Chorobami serca, a właściwie chorobami układu sercowo-naczyniowego nazywamy grupę schorzeń obejmujących narządy i tkanki układu krążenia, w szczególności dotykające serce, tętnice i żyły. Wraz z rozwojem cywilizacji, zaobserwowany został wyraźny wzrost zachorowalności na tego typu dolegliwości, dlatego zostały one zaklasyfikowane do innej, dodatkowej grupy – chorób cywilizacyjnych. Według szacunków WHO z powodu chorób tego układu rocznie umiera ok 17.5 mln osób, natomiast według danych zgromadzonych przez Główny Urząd Statystyczny choroby serca odpowiedzialne są rocznie za ok 46% wszystkich zgonów odnotowanych, na terenie naszego kraju [1].

Profilaktyka chorób układu krążenia

Opracowano listę czynników, które uważa się że potęgują ryzyko wystąpienia dolegliwości sercowo-naczyniowych. Najbardziej narażone są osoby, u których dochodzi do współwystępowania kilku z wymienionych niżej czynników.[2] Do czynników sprzyjających występowaniu chorób układu sercowo-naczyniowego zalicza się m.in. nadwagę, otyłość, stres, nieodpowiednią dietę, uzależnienie od tytoniu czy alkoholu i wiele innych. Warto podkreślić fakt, że na rozwój chorób tego układu pacjenci często pracują większą część życia, dlatego profilaktyka i odpowiednia edukacja mogą pomóc wyeliminować ten problem. By długi czas cieszyć się zdrowiem, wystarczy prowadzić umiarkowanie aktywny tryb życia, regularnie wykonywać podstawowe badania, stosować zbilansowaną dietę i utrzymywać optymalną masę ciała [3].

Surowce stosowane w lekach recepturowych do stosowania w chorobach układu sercowo-naczyniowego

Do jednych z najczęściej stosowanych w lekach recepturowych surowców zaliczyć można m.in.:

  • Nalewki z konwalii, miłka wiosennego (Tinctura Convallariae, Tinctura Adonis)

Głównym ciałem czynnym tych nalewek są glikozydy nasercowe – efektem działania tych substancji jest zwiększenie siły i spowolnienie skurczy mięśnia sercowego. Dzięki temu, narząd pracuje ekonomiczniej i efektywniej tłoczy krew do naczyń. Mimo tego, że nalewki te są bardzo skuteczne na początkowym etapie niewydolności serca, należy pamiętać że glikozydy kardenolidowe cechuje wąskie okno terapeutyczne. W praktyce oznacza to, że łatwo można je przedawkować [4][5].

  • Nalewka głogowa (Tinctura Crataegi)

Dzięki zawartości związków flawonoidowych prowadzi do łagodnego rozkurczu mięśniówki naczyń, w tym naczyń krwionośnych. Przyczynia się do delikatnego obniżenia ciśnienia tętniczego krwi [6].

Czytaj również: Wina i nalewki lecznicze – przykład historycznego aptekarstwa

  • Wyciąg z jemioły (Intractum Visci )

Mechanizm działania tej substancji nie został do końca poznany, jednak uważa się że właściwości lecznicze przetworów z jemioły związane są z jej bezpośrednim wpływem na śródbłonek lub mięśniówkę naczyń krwionośnych. Faktem, wartym podkreślenia jest to, że ciała czynne zawarte w tym wyciągu nie działają na mięsień sercowy. Obserwowanym efektem terapeutycznym, wynikającym ze stosowania wyciągu z jemioły jest działanie delikatnie hipotensyjne [7].

  • Niketamid

Substancja o zaliczana do stymulantów ośrodkowego układu nerwowego. Jej działanie związane jest również z krótkotrwałym, nieznacznym podniesieniem ciśnienia tętniczego krwi. Mechanizm działania tej substancji jest wielokierunkowy, uważa się że częściowo związany z antagonizmem receptorów GABA.

 Osobny artykuł: Leki recepturowe o działaniu miejscowo znieczulającym

Receptura apteczna w terapii chorób serca

W terapii chorób serca można stosować również leki recepturowe. Poniżej zamieszczamy przykłady recept na preparaty sprawdzające się w tej kategorii dolegliwości:

Guttae cardiacae FP VI

Rp.
Convallariae tincture titrata50,0
Valerianae tinctura25,0
Crataegi tinctura25,0
M.f. guttae 

 

Guttae antihypertonicae

Rp.
Crataegi tinctura10,0
Intractum Visci albi10,0
Valerianae tinctura10,0
M.f. guttae

 

Rp.
Menthovali 3,0
Cardiamidi2,0
Adonis vernalis tinct.
Crataegi tinct.aa 5,0
M.f. Guttae 

 

Rp.
Spironolactoni0,002
M. f. pulv.
D.t.d. No. 25

Sprawdź także:

Bibliografia:

  1. GUS, „Statystyka zgonów i umieralności z powodu chorób układu krążenia”, stat.gov.pl. [Online]. Dostępne na: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/statystyka-zgonow-i-umieralnosci-z-powodu-chorob-ukladu-krazenia,22,1.html. [Udostępniono: 25-maj-2019].
  2.  „Cardiovascular diseases (CVDs)”. [Online]. Dostępne na: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds). [Udostępniono: 25-maj-2019].
  3. „Heart Disease and Stroke Statistics—2013 Update”. [Online]. Dostępne na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5408511/. [Udostępniono: 25-maj-2019].
  4. „Convallariae herba czyli Ziele konwalii”. [Online]. Dostępne na: http://www.farmakognozjaonline.pl/baz_suro/baza.php?jezyk=&klasa=herba&id=32. [Udostępniono: 25-maj-2019].
  5. „Adonidis vernalis herba czyli Ziele miłka wiosennego”. [Online]. Dostępne na: http://www.farmakognozjaonline.pl/baz_suro/baza.php?jezyk=&klasa=herba&id=30. [Udostępniono: 25-maj-2019].
  6. „Crataegi fructus czyli Owoc głogu”. [Online]. Dostępne na: http://www.farmakognozjaonline.pl/baz_suro/baza.php?jezyk=&klasa=fructus&id=48. [Udostępniono: 25-maj-2019].
  7. „FARMAKOGNOZJA ON LINE”. [Online]. Dostępne na: http://www.farmakognozjaonline.pl/index.php?podstrona=artyku1. [Udostępniono: 25-maj-2019].
logo