Magic mouthwash – co to takiego?

Pacjenci leczeni onkologicznie, oprócz choroby podstawowej, bardzo często zmagają się też z powikłaniami po chemioterapii. Jednym z nich jest zapalenie jamy ustnej, które może być bardzo bolesne dla pacjenta. Sposobem walki z tą dolegliwością są m. in. sporządzane w aptece płyny do płukania jamy ustnej.
Magic mouthwash stosowany jest w leczeniu zapalenia jamy ustnej (fot. Shutterstock).

Zapalenie jamy ustnej (Mucositis)

Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej dotyka od 20-75% pacjentów onkologicznych leczonych za pomocą chemioterapii lub radioterapii. Może pojawić się w ciągu 14 dni od rozpoczęcia leczenia i trwać jeszcze kilka miesięcy po jego zakończeniu. Pacjent będzie skarżył się na bolesne podrażnienia, rumień, obrzęki i owrzodzenia na śluzówce jamy ustnej. Zmiany najczęściej pojawiają się na policzkach, dziąsłach, czerwieni wargowej i brzusznej części języka. W wyniku pojawienia się tych zmian pacjent może mieć problemy z przyjmowaniem oraz połykaniem pokarmów i płynów. Czasami niezbędne jest założenie sondy nosowo-żołądkowej, aby możliwe by odżywianie pacjenta.

Magic mouthwash – składniki

Magic mouthwash to potoczne określenie na płyny do płukania jamy ustnej, które mają ulżyć pacjentowi i przyspieszyć gojenie się zmian zapalnych.

W ich skład może wchodzić:

Aby mieszanka mogła zadziałać, pacjent powinien stosować ją co 4-6 godzin, a sporządzony płyn trzymać w jamie ustnej przez co najmniej minutę. Zalecane jest również, aby przez co najmniej 30 minut przed i po zastosowaniu płukanki nie spożywać pokarmów i płynów.

Sprawdź także: Płukanka Parmy – skład, wykonanie i zastosowanie

Magic mouthwash – przykłady receptur

Preparaty typu Magic mouthwash stosowane są powszechnie m.in. w Stanach Zjednoczonych. Jedna z popularnych receptur posiada następujący skład:

Nystatini susp.                                                30 ml

Hydrocortisonum                                           60 mg

Diphenhydramini sir.                                     ad 240 ml

 

Alternatywny przepis to:

2% Lidocaini sol.

Maalox

0,25% Diphenhydramini sol.                        aa 30 ml

 

Jednak w Polsce nie występuje difenhydramina w syropie, a jedynie w formie tabletek wieloskładnikowych (np. Apap noc) lub kropli do nosa.

Możemy natomiast spotkać się z receptą na płyn do płukania jamy ustnej z doksepiną.

Rp.

Doxepini                                                           0,5

Aquae                                                                ad 100,0

M.f. solutio

D.S. Do płukania jamy ustnej co 4 godziny

Badania wykazały, że pacjenci stosujący płukankę z doksepiną odczuwali wyraźną poprawę i zmniejszenie bólu popromiennego. Jednocześnie skarżyli się oni na silniejsze uczucie palenia w jamie ustnej i zaburzenia smaku. Z kolei w innym badaniu wykazano, że pacjenci po płukaniu jamy ustnej odczuwali większe zmęczenie i senność w porównaniu z placebo. Jednak aby wyciągnąć ostateczne wnioski, potrzebne są dalsze badania.

W polskich aptekach pojawiają się również recepty na preparaty do pędzlowania jamy ustnej, zawierające niektóre ze składników Magic mouthwash, np.

Rp.

Nystatini                                                           500 000 j.m.

Anaesthesini                                                   

Neomycini                                                        aa 0,5

Mentholi                                                           0,02

Hydrocortisoni                                                0,125

Glycerini                                                           ad 30,0

M.f. sol.

D.S. 2 x dziennie pędzlowanie j. ustnej

Osobny artykuł: Wkręć się w recepturę – glicerynowa płukanka do gardła

 

Literatura:

  1. Uberoi, A. S., Brown, T. J., & Gupta, A. (2019). Magic mouthwash for oral mucositis: a teachable moment. JAMA internal medicine179(1), 104-105.
  2. https://hematoonkologia.pl/aktualnosci/news/id/1793-doksepina-w-plynie-do-plukania-jamy-ustnej-vs-placebo-w-leczeniu-silnego-bolu-w-przebiegu-mucositis-u-pacjentow-po-radio-chemioterapii-glowy-i-szyi-randomizowane-badanie-iii-fazy-ncctg-n09c6
  3. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/chemotherapy/expert-answers/magic-mouthwash/faq-20058071
  4. https://www.healthline.com/health/magic-mouthwash#instructions
  5. http://www.ncbop.org/faqs/Pharmacist/faq_CompoundedProducts.htm
logo