Maść Wilkinsona – skład

Maść Wilkinsona (Unguentum Wilkinsoni, Unguentum sulfuratum compositum FP II, złożona maść siarczana) jest lekiem recepturowym o następującym składzie:

Rp.

Czytaj również: Mazidło z cignoliną – zastosowanie i sposób przygotowania

Maść Wilkinsona – wykonanie

Do parownicy należy odważyć wymaganą ilość smalcu wieprzowego, a następnie podgrzać go na łaźni wodnej w celu stopienia. Do stopionego smalcu dodaje się odpowiednią ilość dziegciu sosnowego i dokładnie miesza. Uprzednio odważoną siarkę oraz węglan wapnia rozciera się kolejno w moździerzu.

Do roztartych substancji stałych należy dodać mydło potasowe i również wymieszać. Na koniec do moździerza dodaje się porcjami stopiony smalec z dziegciem sosnowym, miesza i przenosi do opakowania oraz opisuje sygnaturę przeznaczoną dla leków do stosowania zewnętrznego.

 Osobny artykuł: Sól Erlenmeyera – skład, wykonanie, zastosowanie

Maść Wilkinsona – działanie

Maść Wilkinsona wykazuje działanie przeciwświerzbowe oraz przeciwłuszczycowe. Dziegieć sosnowy to gęsta ciecz o charakterystycznym, silnym zapachu. Wytwarza się go poprzez suchą destylację gałęzi, kory lub drewna sosny. Ma właściwości redukujące, a w stężeniu stosowanym w maści Wilkinsona działa także keratolitycznie. Ponadto ma działanie antyseptyczne, miejscowo znieczulające, przeciwświądowe, przeciwzapalne oraz przeciwpasożytnicze.

Siarka strącona działa przeciwświerzbowo, przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo, a także wysusza skórę. Węglan wapnia to biały proszek, który ze względu na swój zasadowy charakter podnosi pH maści oraz działa ściągająco.

Mydło potasowe jest mieszaniną soli potasowych kwasów tłuszczowych o zawartości nie mniejszej niż 40%. Jest otrzymywane w wyniku reakcji zmydlania oleju lnianego zasadą potasową. Reakcję tę przeprowadza się w obecności wody i alkoholu etylowego. Mydło potasowe zwiększa penetrację innych substancji w głąb skóry, dzięki temu, że obniża napięcie powierzchniowe, rozmiękcza i rozpulchnia zrogowaciały naskórek. Jest to uwarunkowane powolnym uwalnianiem się zasad, które drażnią skórę, zwiększają ukrwienie oraz działają złuszczająco. Dodatkowo mydło potasowe działa przeciwłojotokowo oraz dezynfekująco.

Smalec wieprzowy jest mieszaniną trójglicerydów kwasów tłuszczowych nasyconych i nienasyconych. Otrzymuje się go przez wytopienie na łaźni wodnej i przecedzenie na gorąco tłuszczu z jamy brzusznej świni, który otacza jelita. Liczba wodna tego podłoża jest bardzo niska (7–16), dlatego nie wprowadza się do niego roztworów wodnych. Smalec łatwo ulega wchłanianiu, dzięki czemu ułatwia penetrację substancji leczniczych. Charakteryzuje się niską trwałością i szybo ulega jełczeniu.

 Osobny artykuł: Płukanka Parmy – skład, wykonanie i zastosowanie

Maść Wilkinsona – zastosowanie

Maść Wilkinsona znajduje swoje zastosowanie w leczeniu schorzeń dermatologicznych, takich jak świerzb oraz łuszczyca. Jest to lek rzadko przepisywany przez lekarzy, szczególnie ze względu na mnogość preparatów gotowych przeznaczonych do stosowania w wyżej wymienionych wskazaniach. Jednakże należy pamiętać o tym, że leki recepturowe mają sporo zalet.

Przede wszystkim są one wolne od konserwantów, co jest korzystną cecha dla alergików. Ponadto, cena leku sporządzonego przez farmaceutę w aptece jest z reguły stosunkowo niższa niż gotowego preparatu.

Sprawdź także: Leki recepturowe stosowane w łuszczycy

Literatura:

1. PRZEWODNIK DO ĆWICZEŃ Z RECEPTURY APTECZNEJ DLA STUDENTÓW III ROKU KIERUNKU FARMACJA – Hanna Bartylak, Joanna Karolewska, Magdalena Ratajczak, Anna Froelich. UNIWERSYTET MEDYCZNY im. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU. Poznań 2017/18.
2. Gajewska i in – Podstawy receptury aptecznej. Materiały do ćwiczeń [2012].
3. Farmakopea Polska XI – suplement 2018.
4. Sznitowska M., Farmacja stosowana. Technologia postaci leku, 2017, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. https://receptura.pl/receptury/rp-picis-liquidae-pini-sulfuris-ppt-aa-50-pastae-zinci-ad-1000-m-f-pastae/.
6. https://receptura.pl/mydlo-potasowe-wlasciwosci-dzialanie/.