Maść z sukralfatem w leczeniu szczeliny odbytu

Szczelina odbytu, to obok choroby hemoroidalnej, jedna z najczęstszych dolegliwości okolic odbytu. Do łagodzenia jej objawów stosuje się tradycyjne nasiadówki, maści z nitrogliceryną lub diltiazemem, a także leczenie operacyjne. W ostatnich latach szuka się nowych rozwiązań, aby leczenie chirurgiczne nie było konieczne. Jednym z nich jest zastosowanie maści z sukralfatem.
Maść z sukralfatem jako przykład receptury off-label (fot. Shutterstock).

Sukralfat – krótka charakterystyka

Sukralfat to związek wodorotlenku glinu z siarczanem sacharozy. Znajduje on zastosowanie w leczeniu choroby wrzodowej przewodu pokarmowego. Substancja ta w kwaśnym środowisku żołądka wiąże się z białkami tkanki martwiczej w miejscu, dzięki czemu zmniejsza przedostawanie jonów wodorowych do miejsca uszkodzenia. Ponadto, w połączeniu z cząsteczkami śluzu tworzy żel, a także wiąże pepsynę i kwasy żółciowe, ograniczając ich działanie na błonę śluzową. Dlatego też sukralfat zapobiega tworzeniu się nadżerek oraz przyspiesza proces gojenia owrzodzeń w przewodzie pokarmowym. Dostępny jest w formie tabletek (Venter) i zawiesiny doustnej (Ulgastran).

Sukralfat w leczeniu szczeliny odbytu – aktualne dane

Maść z sukralfatem stosuje się w stężeniu 7%. Taki preparat został wykorzystany u pacjentów po fistulotomii (korekcji przetoki odbytu) oraz hemoroidektomii (chirurgiczne leczenie choroby hemoroidalnej). Aplikowany miejscowo dwa razy dziennie przez okres sześciu tygodni znacząco przyspieszał gojenie. U 95% pacjentów po korekcji przetoki odbytu korzystnie wpływał na proces gojenia. Warto zaznaczyć, że maść z sukralfatem praktycznie nie wiąże się z wystąpieniem działań niepożądanych – w odróżnieniu np. maści z nitrogliceryną.

Badano również skuteczność terapii przy użyciu maści z diltiazemem oraz maści z diltiazemem w połączeniu z 7% sukralfatem. Zastosowanie obu preparatów wiązało się z wyższą skutecznością leczenia szczeliny odbytu (71,5% przy zastosowaniu samego diltiazemu i 84% przy użyciu diltiazemu i sukralfatu). Jednak pomimo obiecujących wyników konieczne są dalsze badania.

Oprócz stosowania preparatów miejscowych warto przede wszystkim zwrócić uwagę pacjentowi na odpowiedni tryb życia – spożywanie płynów, dietę bogatą w błonnik, zażywanie produktów leczniczych rozmiękczających stolec (makrogole, laktuloza), jak również unikanie ostrych przypraw, alkoholu i innych produktów spożywczych drażniących.

Receptura maści z sukralfatem

Poniżej przykłady maści z sukralfatem, które znajdują zastosowanie w praktyce aptecznej:

Rp.

Sucralfati                     7,0

Vaselini albi                 ad 100,0

M.f. ung.

 

Rp.

Sucralfati                     7,0

Oleogeli                      ad 100,0

M.f. gelatum

Powyższe maści należy przygotować z tabletek z sukralfatem (Venter). Pacjent ponosi 100% odpłatność za powyższe leki.

 

Bibliografia:

1.      https://actifarm.pl/wp-content/uploads/2020/04/Actifarm-broszura-proktologiczna.pdf

2.      http://www.nowamedycyna.pl/wp-content/uploads/2014/10/nm_2013_016-020.pdf

3.      https://podyplomie.pl/medycyna/10596,czy-wiemy-wszystko-o-szczelinie-odbytu-aktualne-poglady-na-temat-etiopatogenezy-i-leczenia?page=4

4.      http://www.czytelniamedyczna.pl/4632,ocena-porownawcza-skutecznosci-laczonej-terapii-7-sulcralfactem-z-2-diltiazemem.html

5.      ChPL Venter

6.      ChPL Ulgastran

logo