Oleje w recepturze maści i kremów

Oleje są powszechnymi składnikami w recepturze maści i kremów. Oprócz działania natłuszczającego na zmienioną chorobowo skórę, posiadają wiele innych, odmiennych właściwości. Wśród olejów wykorzystywanych jako „pro receptura” znajdują się oleje roślinne, ale nie tylko. Są to także: parafina ciekła, gliceryna i dimetikon.
Oleje są powszechnymi składnikami w recepturze maści i kremów. Jakie właściwości mają poszczególne surowce z tej grupy? Fot. Shutterstock

Olej lniany

Biorąc pod lupę oleje stosowane w recepturze maści i kremów, warto zacząć od oleju lnianego. Posiada właściwości przeciwzapalne i przyspiesza gojenie się ran. Stosuje się w go w leczeniu oparzeń i odmrożeń, odleżyn, czyraków, owrzodzeń, alergii, łuszczycy i hemoroidów. Olej lniany często wchodzi również w skład preparatów przeciwtrądzikowych, ponieważ zmniejsza łojotok i przeciwdziała powstawaniu zaskórników. Ma również łagodne działanie przeciwświądowe. Dodatkowo regeneruje naskórek, a także odblokowuje pory.

Rp.
Vit. E puri2,0
Ol. Lini10,0
Eucerini
3% Sol. Acidi boriciaa ad 100,0
M.f. ung.

Wśród produktów leczniczych, które mogą być traktowane jako surowce farmaceutyczne przy sporządzaniu leków recepturowych, wyróżnić możemy płyn na skórę Linomag. Preparat jest płynną postacią leku do stosowania na skórę. 100 g płynu zawiera 100 g oleju lnianego pierwszego tłoczenia z dojrzałych nasion lnu zwyczajnego Linum usitatissimum.

Osobny artykuł: Leki traktowane jako surowce farmaceutyczne

Olej rzepakowy

Poprawia ukrwienie i przemiany metaboliczne skóry. Uelastycznia skórę, nawilża ją i zapobiega pękaniu. Dodatkowo chroni przed działaniem takich czynników jak wolne rodniki i promieniowanie UV. Co więcej, olej rzepakowy przyspiesza procesy gojenia się ran.

Wśród popularnych receptur, olej rzepakowy wchodzi w skład oliwki salicylowej, maści zmiękczającej (Unguentum leniens) oraz oleju kamforowego (Oleum camphoratum).

Rp.
Mentholi2,0
Benzocaini5,0
Ol. Rapae20,0
Lanolini
Vaselini albiaa ad 100,0
M.f. ung.

Czytaj więcej: Olej rzepakowy – właściwości i zastosowanie

Olej rycynowy

Tworzy na skórze warstwę okluzyjną, przez co zapobiega nadmiernej utracie wody. Wygładza skórę, a także wspomaga leczenie blizn potrądzikowych. Działa też pomocniczo w gojeniu się ran, otarć czy odleżyn, a dodatkowo chroni przed działaniem promieni UV.

Rp.
Vit. A oleosa100 000 j.m.
Vit. E puri2,5
Ol. Ricini2,0
Lekobaza Luxad 100,0
M.f. cremor

Czytaj również: Olej rycynowy – właściwości i zastosowanie

Olej kakaowy

Chroni skórę przed promieniowaniem UV i wolnymi rodnikami. Działa przeciwzapalnie i wchodzi w skład preparatów stosowanych w leczeniu skóry atopowej, łuszczycowej, a także egzemy. Sprzyja leczeniu blizn i pobudza wytwarzanie kolagenu. Dodatkowo uzupełnia w skórze niedobory minerałów, na przykład magnezu, potasu, wapnia czy żelaza.

Rp.
Ol. Cacao
Ol. Lini10,0
3% Sol. Ac. borici
Ung. cholesteroliaa ad 100,0
M.f. ung.

Parafina ciekła

Stosowana jest jako substancja barierowa. Tworzy na powierzchni skóry warstwę okluzyjną, przez co zapobiega utracie wody. Ułatwia także przenikanie substancji aktywnych w głąb skóry. Wygładza skórę i zmiękcza ją, łagodzi świąd i pieczenie. Co więcej, chroni przed czynnikami zewnętrznymi (wiatr, mróz).

Rp.
Balsami peruviani10,0
Vit. A oleosae200 000 j.m.
Ol. ricini10,0
Vaselini albi40,0
Paraffini liq.ad 100,0
M.f. ung.

Czytaj również: Parafina ciekła i parafina stała

Dimetikon

Chroni skórę przed działaniem czynników zewnętrznych. Wytwarza warstwę okluzyjną, która zapobiega utracie wody. Nawilża i zmiękcza skórę. Stosowany leczeniu odleżyn, owrzodzeń, sączących się i trudno gojących ran, oparzeń I stopnia, pieluszkowych podrażnień u dzieci, a także pęknięć skóry. Dodatkowo zapobiega wyprzeniom skóry, czyli stanom zapalnym w obrębie pocierających się o siebie fałd.

Rp.
Hydrocortisoni1,0
Detreomycini2,0
3% Sol. Acidi borici
Euceriniaa ad 100,0
M.f. ung.

Czytaj również: Dimetykon 350 w recepturze aptecznej

Glicerol

Chroni skórę przed wysuszeniem i utrzymuje jej odpowiednie nawilżenie. Wykazuje delikatne działanie przeciwzapalne. Ułatwia wnikanie leków przez skórę i błony śluzowe, a dodatkowo zmiękcza zrogowaciałą skórę. Osłania też skórę przed czynnikami zewnętrznymi (wiatr czy mróz).

Rp.
Hydrocortisoni1,0
Detreomycini2,0
3% Sol. Acidi borici
Euceriniaa ad 100,0
M.f. ung.
M.f. ung.

Czytaj również: Roztwory glicerolowe w recepturze

Literatura:

  1. https://akademiafagronu.pl/wp-content/uploads/bsk-pdf-manager/2021/03/Masci-i-kremy-zawierajace-oleje-cz.I-Material-z-webinaru.pdf
  2. https://akademiafagronu.pl/wp-content/uploads/bsk-pdf-manager/2021/03/Masci-i-Kremy-zawierajace-oleje-cz.II-Material-z-webinaru.pdf
  3. Jachowicz R., Krówczyński L., Ćwiczenia z receptury, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2000, s.160-178
logo