Parametry mieszania – jak różnią się w zależności od leku?

Parametry mieszania powinny być dobrane z uwzględnieniem właściwości danego leku. Pracując z unguatorem mamy kontrolę nad poziomem dwóch wartości - czasu i szybkości mieszania. Większość maści wykonuje się korzystając z domyślnych ustawień unguatora tj. 5 poziom obrotów i czas 2 minuty. Korzystając z twardszych podłoży maściowych, jak na przykład pasta cynkowa, należy rozpocząć mieszanie od poziomu prędkości 1 i stopniowo zwiększać szybkość obrotów. Ma to na celu zapobiegnięcie uszkodzenia miksera.
Parametry mieszania

Parametry mieszania w zależności od typu maści i rodzaju podłoża

Parametry mieszania dobiera się, biorąc pod uwagę substancje zapisane na recepcie. Podłoża lipofilowe zmieniają swoją konsystencję w zależności od temperatury otoczenia – zimą mogą być twardsze. Z tego powodu maści zawierające podłoża takie jak lanolina, wazelina, maść cholesterolowa, pasta cynkowa, a także Lekobaza Lux można wykonywać przy większych obrotach. Z kolei podłoża hydrofilowe nie wymagają wysokich obrotów. Po dodaniu fazy wodnej do takiego podłoża, wystarczy ustawić poziom obrotów 1-3 i mieszać nawet dłużej niż 5 minut, aż do uzyskania jednolitej konsystencji.

Substancje stałe należy w pierwszej kolejności rozdrobnić w moździerzu. Kiedy są już zmikronizowane, powinno się korzystać ze średnich, a nawet wysokich obrotów. Dla substancji płynnych, rozpuszczalnych bezpośrednio w podłożu (czyli w podłożach zawierających wodę, na przykład Lekobaza) należy ustawić niskie obroty i mieszać przez kilka minut, aż do całkowitego rozpuszczenia się fazy płynnej. Natomiast wprowadzając surowce w postaci płynnej, jak na przykład olej lniany, parafina ciekła czy witaminy, odpowiednie będzie ustawienie niskich lub średnich obrotów, a następnie mieszanie do uzyskania homogennej konsystencji.

Dla podłoży w postaci stałej (Cacao oleum) należy ustawić wysokie obroty (nawet na poziomie 8) i dłuższy czas mieszania, aby podłoże całkowicie się stopiło. Upłynniając masło kakaowe należy pamiętać, aby nie doprowadzić do jego przegrzania. Temperatura topnienia tego surowca wynosi 31-35°C. Przegrzany olej będzie przezroczysty, a dodatkowo zmieni barwę na ciemniejszą.

Osobny artykuł: Dobór podłoża do wybranych surowców recepturowych

Lekobaza a unguator

Lekobaza jest podłożem, z którym należy obchodzić się delikatnie. Przy zbyt wysokich obrotach mieszadła, może ona zwiększyć swoją objętość. Z kolei przy zbyt długim czasie mieszania, lek może wyciekać z pudełka. Dodatkowo z podłoża może wytrącić się woda.

Maści z kwasem bornym

Rp.
2% Sol. Acidi borici40,0
Euceriniad 100,0
M.f. ung.

Przykładowa maść z kwasem bornym zawiera 40% fazy wodnej. Jak prawidłowo wykonać ją przy użyciu unguatora? Pomyślmy o sytuacji, kiedy płynna faza wycieka z pojemnika podczas mieszania lub wydostaje się na zewnątrz podczas wkładania mieszadła do pojemnika. Brzmi znajomo? Aby zapobiec takim sytuacjom, należy odważać podłoże porcjami i rozprowadzać je w pojemniku łopatką, aby zapełnić szczelnie dno pojemnika. Można także całość podłoża przez krótką chwilę wymieszać w unguatorze. W ten sposób nie tylko uszczelnimy dno pojemnika, ale także poprawimy właściwości absorpcyjne podłoża. Następnie należy dodać kwas borny, nawet całą ilość i ustawić parametry mieszania na poziom od 1 do 3. Możemy mieszać kilka minut, nawet 6 i więcej. Jeśli ciecz nie połączyła się jeszcze z podłożem, to czynność można powtórzyć.

Czytaj więcej: Kwas borny – interakcje i zastosowanie

Bibliografia

  1. https://aptekarski.com/artykul/ustawienia-miksera-recepturowego-w-zaleznosci-od-rodzaju-leku Dostęp z dnia 4 maja 2023
  2. Fagron, Prawidłowe wykonanie wybranych postaci leku w Unguatorze, Michał Sieklucki
  3. Nachajski M., Apteczne oblicza mechanizacji – unguator, Aptekarz Polski 03.2015

mgr farm. Aleksandra Siemionek

logo