Pasta cynkowa i ditranol bez kwasu salicylowego

Ditranol w recepturze aptecznej

Według Farmakopei Polskiej cygnolina to żółty lub brunatnawo-żółty, krystaliczny proszek. Ditranol jest substancją syntetyczną, która zastąpiła chryzarobinę (związek naturalny otrzymywany z indyjskiego drzewa Andira araroba) o podobnych właściwościach.

Ditranol jest praktycznie nierozpuszczalny w wodzie, dlatego w recepturze wykonywany jest jego alkoholowy roztwór, a także maści dwuskładnikowe bazujące na prostym podłożu oraz maści wieloskładnikowe. Zastosowanie dodatkowych substancji poprawia przenikalność cygnoliny oraz wzmaga jej działanie.

Osobny artykuł: Mazidło z cignoliną – zastosowanie i sposób przygotowania

Działanie leków z cygnoliną

Ditranol cechuje się wysoką skutecznością w walce z łuszczycą i wydłuża okresy remisji. Wykazuje działanie silnie drażniące, keratolityczne, również bakteriobójcze i grzybobójcze, a także posiada właściwości redukujące.

Preparaty z cygnoliną stosuje się po uprzednim usunięciu łuski. Istnieją dwa schematy stosowania leków z ditranolem. Terapia ciągła opiera się na nakładaniu leku na noc, rozpoczynając od bardzo niskich stężeń, po czym stopniowo zwiększa się zawartość ditranolu w preparacie osiągając stężenie maksymalne wynoszące 1%. „Terapia minutowa” zakłada stosowanie wyższych stężeń cygnoliny (1-3%), ale przez krótszy czas wynoszący 5-30 minut. Głównym założeniem terapii minutowej jest ograniczenie działania drażniącego i zabarwienia skóry przy jednoczesnym zachowaniu skuteczności terapii.

Bez względu na wybór schematu leczenia, zaaplikowany lek należy zmyć ze skóry po odpowiednim czasie ekspozycji zaleconym przez lekarza. Do tego celu można użyć wodę, parafinę bądź spirytus mydlany. Po usunięciu preparatu zaleca się użycie maści obojętnej, natłuszczającej podrażnioną skórę.

Czytaj również: Maść z cignoliną – właściwości ditranolu

Niezgodności ditranolu

Podłoża maściowe zgodne z cygnoliną to przede wszystkim wazelina biała, jak i żółta, jej mieszaniny z lanoliną oraz euceryna i maść cholesterolowa. Natomiast podczas łączenia omawianej substancji z pastą cynkową obserwujemy niezgodność, która uwidacznia się, jako ciemne zabarwienie leku. Po połączeniu ditranolu z tlenkiem cynku o charakterze zasadowym następuje proces utleniania i dezaktywacji ditranolu. Powstałe pochodne nie mają działania leczniczego, jedynie drażniące. Produktami utleniania są: nieczynna pochodna dantron oraz dimery – ditranol i antrachinon, odpowiedzialne za brązowy kolor.

Aby zapobiec niezgodności, wskazany jest dodatek kwasu salicylowego, który spowoduje wytworzenie kwaśnego środowiska, w którym cygnolina pozostanie w aktywnej leczniczo, zredukowanej formie. Uważa się, że stężenie 2% kwasu salicylowego jest wystarczające do spowolnienia procesu utleniania ditranolu.

Sprawdź także: Leki recepturowe stosowane w łuszczycy

Przykład leku recepturowego z cygnoliną:

Rp.
Cignolini	0,25
Paraffini liq.	10,0
Pastae Zinci	ad 100,0
M.f.ung.

W celu zapobiegnięcia niezgodności recepturowej objawiającej się ciemnym zabarwieniem leku, konieczne jest dodanie dodatkowej substancji – kwasu salicylowego w ilości 2,0 g. Taka ingerencja w skład recepty, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 12 października 2018 r. w sprawie zapotrzebowań oraz wydawania z apteki produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych wymaga korekty recepty, gdyż dodanie pożądanej substancji nie wiąże się z uzyskaniem prawidłowej postaci leku.

Piśmiennictwo:

Ditranol w recepturze aptecznej

Działanie leków z cygnoliną

Niezgodności ditranolu

Oświadczenie