Roztwór dezynfekujący do rąk bez alkoholu

Zapewne już zauważyliście, że zbyt częste dezynfekowanie rąk roztworami etanolowymi prowadzi do ich podrażnienia i wysuszenia. W aptecznych receptariuszach możemy znaleźć również przepis na preparat dezynfekujący ręce w składzie którego nie ma alkoholu.

Zobacz również: Przepis na roztwór dezynfekujący do rąk

Mechanizm działania chlorheksydyny

Ze względu na budowę chemiczną chlorheksydyna należy do grupy bisguanidów. Posiada silny ładunek dodatni, co umożliwia jej łączenie się z ujemnie naładowanymi strukturami, np. błoną komórkową bakterii. W wyniku połączenia wzrasta przepuszczalność błony komórkowej drobnoustrojów i zostają zaburzone procesy metaboliczne, przy zastosowaniu natomiast dużych stężeń chlorheksydyny błona zostaje rozerwana, co powoduje śmierć komórki. Ponieważ błona komórkowa bakterii Gram−dodatnich jest silniej ujemnie naładowana niż bakterii Gram−ujemnych, chlorheksydyna wykazuje lepszy efekt terapeutyczny w stosunku do tych drobnoustrojów.

Chlorheksydyna niszczy zarówno wirusy DNA, jak i RNA. Infekcyjność lipofilnych wirusów (np. wirus opryszczki, HIV, wirus grypy, wirus cytomegalii) jest dezaktywowana przez chlorheksydynę. Chlorheksydyna, podobnie jak inne antyseptyki, nie wykazuje znaczącej aktywności wirusobójczej także w stosunku do małych wirusów bezosłonkowych (enterowirusy, wirusy polio, wirusy brodawczaków).

Czytaj także: Kontrola jałowości leków

Roztwór dezynfekujący do rąk bez alkoholu

Zastosowanie do dezynfekcji rak znalazł roztwór wodny dioctanu chlorheksydyny:

Rp
Chlorhexidini diacetas	1,0
Aquae	ad 100,0
M.f.sol.

Rozpuszczalność surowca w wodzie w 20 °C: 19 g/l. Roztwór należy przygotować w zlewce, przesączyć i przelać do wytarowanej butelki z dopasowaną nakrętką. Uzupełnić wodą oczyszczoną do 100 gramów. Lek zaopatrzyć w pomarańczowa etykietę z niezbędnymi danymi.

Literatura:

1. Łukomska-Szymańska M., Sokołowski J., Łapińska B.,Chlorheksydyna – mechanizm działania i zastosowanie w stomatologii, Czasopismo stomatologiczne 2017; 70, 4: 405–417.

2. Malicka B., Ziętek M., Grzebieluch W., Zastosowanie chlorheksydyny w stomatologii, Dent. Med. Probl. 2005, 42, 3, 497–505.