Sygnatury, podkładki, torebki – czyli utensylia papierowe w aptecznej recepturze

Receptura apteczna to przede wszystkim leki magistralne, sporządzane zgodnie z przyjętymi wytycznymi – wedle przepisów farmakopealnych. Pacjenci nie zdają sobie jednak sprawy, jak ważne (zarówno w kontekście przygotowywania leków recepturowych, jak i ich wydawania pacjentom) są materiały wspomagające pracę farmaceuty w aptecznej recepturze. Należą do nich chociażby utensylia papierowe, czyli nic innego jak sygnaturki, podkładki pergaminowe czy też torebki papierowe. Czy ktoś wyobraża sobie pracę na recepturze bez tych materiałów?
Zapotrzebowanie na utensylia papierowe w codziennej pracy receptury (fot. receptura.pl).

Sygnaturki apteczne

Każdy lek recepturowy musi być opatrzony sygnaturą apteczną. To w dużym uproszczeniu rodzaj komunikacji pomiędzy lekarzem, farmaceutą a pacjentem. Ten ostatni znajdzie na niej informacje o składzie sporządzonego specjalnie dla niego leku magistralnego, a także będzie miał możliwość sprawdzenia sposobu stosowania i danych lekarza, który przepisał mu konkretny lek.

Pomimo faktu, że pacjenci zwykle dość rzadko czytają zamieszczone na lekach magistralnych sygnatury to są one wymogiem, jaki farmaceuta musi spełnić przed wydaniem leku pacjentowi. Co więcej – każda zmiana w składzie (wynikająca chociażby z konieczności dostosowania dawek do wieku pacjenta) musi zostać odnotowana na sygnaturce. Dlatego też stanowi ona nierzadko cenną wiedzę zarówno dla pacjenta, jak i później dla lekarza podczas kolejnej wizyty.

Biorąc pod uwagę rodzaj sporządzanego leku magistralnego farmaceuta musi dostosować kolor sygnatury do konkretnego preparatu. I tak – dla leków do stosowania wewnętrznego sygnatura musi mieć barwę białą, zaś dla leków przeznaczonych do stosowania zewnętrznego farmaceuta wybiera sygnaturę w kolorze pomarańczowym.

Czytaj również: Małe czy duże opakowania surowców na recepturze?

Podkładki pergaminowe

Dla standardowego pacjenta technologia sporządzania leku magistralnego jest wiedzą tajemną. Co więcej – rzadko ktoś interesuje się tym, w jaki sposób wykonano jego lek. Niemniej jednak praca w aptecznej recepturze wymaga szerokiej znajomości na temat substancji, sposobu łączenia ich ze sobą i ewentualnych niezgodności. Co jednak w kwestii czysto technicznej? Co jest niezbędne do przygotowania niektórych postaci leków? Takim materiałem są chociażby podkładki pergaminowe. Do czego służą?

Podkładki pergaminowe to wbrew pozorom dość istotny element, nierzadko niezbędny do przygotowania chociażby proszków (niedzielonych i dzielonych), a także czopków w warunkach aptecznych. W kontekście proszków podkładki służą do odważania substancji na wadze aptecznej i następnie bezpiecznego i niezakłóconego przeniesienia ich do moździerza celem rozdrobnienia i homogenizacji. Rzadko kiedy spotyka się sytuacje, kiedy odmierzanie substancji następuje bezpośrednio na szalkach wagi. Podkładki to zatem praktyczne wsparcie w pracy z proszkami, np.:

Rp.
Bismuthi subgallatis10,0
Zinci oxydati
Talci venetiaa ad 100,0
M.f.pulv.
D.S. Puder

 

Rp.
Magnesii oxydati0,5
M.f.pulv.
D.t.d. No 20
D.S. 3xdziennie proszek

 

W przypadku czopków podkładki pergaminowe służą do formowania kształtu czopka gotowej już masy. Podkładki pergaminowe doskonale się do tego nadają, nie przylegając zbyt mocno do elastycznej masy. W podobny sposób, z użyciem podkładek przygotowuje się chociażby globulki dopochwowe, z zachowaniem określonego kształtu końcowego produktu.

Sprawdź także: Leki recepturowe w ginekologii

Torebki papierowe

Każdy, kto ma do czynienia z apteczną recepturą nie wyobraża sobie jej pracy także bez papierowych torebek. Pełnią one rozmaite funkcje, gdyż mogą być m.in. opakowaniem:

  • zbiorczym dla proszków dzielonych lub
  • bezpośrednim dla proszków niedzielonych.

W tym pierwszym przypadku torebki mają białą barwę (taką jaka odpowiada preparatom do stosowania wewnętrznego), zaś w odniesieniu do proszków niedzielonych mogą być zarówno białe, jak i pomarańczowe (do stosowania zewnętrznego). Poza wspomnianą funkcją torebki papierowe mogą nieść ze sobą (a dokładniej na sobie) informacje o składzie konkretnego preparatu (jak ma to miejsce w przypadku proszków niedzielonych). Torebki są zatem kolejnym, niezbędnym w pracy aptecznej receptury materiałem.

Pakiet utensyliów papierowych od Galfarmu

W kontekście wymienionych wyżej utensyliów ciekawym rozwiązaniem wydaje się być pakiet papierowy z utensyliami aptecznymi od firmy Galfarm. Pakiet ten zawiera w podręcznej teczce zestaw torebek papierowych (w różnych rozmiarach), etykiet, sygnaturek i podkładek pergaminowych. Całość w pełni zabezpiecza zapotrzebowanie na utensylia papierowe w codziennej pracy receptury. Dodatkową zaletą jest brak konieczności zamawiania każdej z pozycji oddzielnie, choć oczywiście jest taka możliwość – a wszystko to w prosty i łatwy sposób za pośrednictwem strony internetowej lub specjalnej infolinii.

Literatura:

  1. Przewodnik po recepturze aptecznej dla studentów Wydziału Farmaceutycznego, praca zbiorowa pod redakcją Kazimiery Henryki Bodek i Artura Redlińskiego, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Łódź 2018.
  2. Receptura apteczna – podręcznik dla studentów farmacji, Renata Jachowicz, PZWL, 2015.
logo