Choć wydawać by się mogło, że półki w aptekach uginają się pod ciężarem dostępnych środków na problemy laryngologiczne to specjaliści często sięgają również po leki recepturowe.
Osobny artykuł: Leki recepturowe stosowane do ucha
Leki recepturowe stosowane do ucha
Wśród najczęściej przygotowywanych leków recepturowych wymienia się krople do ucha (łac. Guttae otologicae), które w zależności od składu mogą być wykonywane w warunkach aseptycznych. Krople te wprowadza się do ucha zewnętrznego, które oddzielone jest od ucha wewnętrznego błoną, w celu uzyskania działa miejscowego. Często stosowanymi rozpuszczalnikami są rozpuszczalniki wodno-organiczne zawierające etanol, glikol lub glicerol ze względu na lepszą zdolność rozpuszczania woszczyny niżeli sama woda. Dzięki temu lek recepturowy w większym stopniu dociera do błony i wywiera lepsze działanie miejscowe. Najczęściej zawierają w swoim składzie antybiotyki, rezorcynol bądź kwas borowy o działaniu antyseptycznym czy przeciwzapalny hydrokortyzon. Krople z wodorowęglanem sodu na bazie glicerolu skutecznie rozpuszczają również zalegającą woskowinę.
Przykłady recept leków stosowanych do uszu:
Rp. | |
Resorcinoli | 0,4 |
Acidi borici | 0,6 |
Ethanoli 95° | 20,0 |
S. Krople do ucha |
Rp. | |
Hydrocortisoni | 0,05 |
Spir. Vini 70° | ad 10,0 |
M.f.gtt. |
Rp. | |
Neomycini sulfatis | 0,5 |
Hydrocortisoni | 0,1 |
Ethanoli 30° | ad 20,0 |
M.f.guttae |
Sprawdź także: Leki recepturowe stosowane w łuszczycy
Leki recepturowe stosowane do nosa
W recepturze aptecznej pojawiają się również krople do nosa (łac. Guttae rhinologicae) o działaniu miejscowym. Najczęściej zawierają w swoim składzie substancje o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym, obkurczającym czy regenerującym śluzówkę nosa. Najbardziej odpowiednim rozpuszczalnikiem kropli do nosa jest woda i/lub izotoniczny roztwór chlorku sodu. Spotyka się również krople do nosa na bazie parafiny ciekłej (najczęściej w połączeniu z mentolem), jednak nie jest ona wskazana ze względu na hamowanie ruchu rzęsek nabłonka. Można natomiast sporządzić krople do nosa w postaci emulsji – przez emulgowanie roztworów wodnych poszczególnych substancji w parafinie ciekłej za pomocą emulgatora – lanoliny.
Przykłady leków recepturowych do nosa:
Rp. | |
Hydrocortisoni | |
Ephedrini | aa 0,05 |
Neomycini | 0,1 |
Aquae pur. | ad 10,0 |
Rp. | |
Ephedrini hydrochloridi | 0,05 |
0,9% Sol. Natri chloridi | ad 10,0 |
M.f.gtt. 3 x 1 kropla do nosa |
Rp. | |
Linomag liq. | 10,0 |
Vit. A | |
Vit. E | aa 2,0 |
Ol. Menthae pip. | 2 |
M.f.gtt. 2 x dz do nosa |
Leki recepturowe stosowane w chorobach jamy ustnej i gardła
Leki recepturowe stosowane w chorobach jamy ustnej najczęściej mają postać kropli do płukania gardła i jamy ustnej (łac. Guttae gargarismae). Są to stężone roztwory środków farmaceutycznych, które stosuje się po rozcieńczeniu wodą. Równie często sporządza się również zawiesiny do pędzlowania jamy ustnej. Obie postaci leków recepturowych w swoim składzie zawierają środki przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, dezynfekujące, ściągające bądź regenerujące. Najczęstszymi wskazaniami do stosowania danych leków są stany zapalne w obrębie jamy ustnej, tj. afty, nadżerki, stany zapalne dziąseł, ale również bardziej rozległe choroby przyzębia, kandydozy, halitoza czy zapalenie gardła.
- Krople/roztwory do płukania jamy ustnej gardła
Przykłady kropel i roztworów do płukania:
Rp. | |
Iodi | 0,3 |
Kalii iodati | 1,0 |
Glicerini | |
Aqua destialate | aa 10,0 |
M.f.gtt. | |
D. S. 30 kropli na szklankę wody |
Rp. | |
Vit. A liq. | 40,0 |
Vit. E liq. | 40,0 |
Ol. Menthae gutt. | No 10 |
Glycerini | ad 500,0 |
M.f.solutio | |
D.S. 1 łyżka stołowa na ¼ szklanki wody do płukania gardła |
Rp. | |
Acidi salicylici | 2,5 |
Mentholi | 1,5 |
Ethanoli 95° | 25,0 |
M.f.gtt. 10 kropli na ¼ szklanki wody |
- Zawiesiny do pędzlowania jamy ustnej
Rp. | |
Hydrocortisoni | 0,1 |
Nystatini | 2 500 000j. |
Glicerini | 10,0 |
Aqua dest. | ad 50,0 |
M.f.susp. | |
D.S. Do pędzlowania jamy ustnej |
Rp. | |
Hydrocortisoni | 0,1 |
Benzocaini | 1,5 |
Cynacobalamini | 1000 µg |
Nystatini | 500 000 j. m. |
Gliceroli | ad 50,0 |
D.S. Do pędzlowania jamy ustnej |
Czytaj również:
- uspokajające leki recepturowe
- leki recepturowe stosowane w chorobach serca
- leki recepturowe stosowane do oczu
Bibliografia:
- Krówczyński L., Ćwiczenia z receptury, 2000, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
- Jachowicz R., Receptura apteczna, 2015, PZWL, Warszawa.
- Bartylak H., Karolewska J., Ratajczak M., Froelich A. Przewodnik do ćwiczeń z receptury aptecznej, 2016, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań.